Vandag is daar ongeveer 300 soorte papegaaie op aarde. Hulle is almal baie uiteenlopend en elkeen is interessant op sy eie manier. Hul grootste verteenwoordigers trek spesiale aandag. Die grootste papegaai wat gewig en liggaamslengte betref, kan as 'n kakapo beskou word. Hierdie seldsame spesie is op die punt om uit te sterf, daarom word dit in die Rooi Boek gelys.
Helder veelkleurige verekleed, ongewone gewoontes, die vermoë om menslike spraak te kopieer, trek aandag, so papegaaie het een van die mees geliefde troeteldiere geword. Dit is baie gesellige voëls, hulle kom goed oor die weg met mense en kan nie eensaamheid verduur nie, hulle word ook beskou as die slimste voëls wat op aarde leef.
Kakapo - groot uilpapegaai
Kakapo-papegaaie woon net op die grondgebied van Navoi-Seeland. Die liggaamslengte van 'n volwassene verteenwoordig 60 cm, 'n voël kan tot 4 kg weeg. Die lewensduur van hierdie spesie is 95 - 100 jaar. Die kleur van die verekleed van die kakapo is groen-geel met swart strepe aan die agterkant, op die snoet vorm die vere 'n gesigskyf, soos by uile. Hierdie voëls gee 'n baie skerp, maar aangename reuk af, soortgelyk aan dié van veldblomme.
Kakapo is die enigste soort papegaaie wat nie kan vlieg nie. Geaftiveerde spiere en 'n onderontwikkelde kiel laat die vleuels slegs as 'n sweeftuig gebruik, wat van die bokant van 'n boom af na die grond daal. Hierdie voëls is nagtelik. Bedags sit hulle in gate of in rotssplete, en snags gaan soek hulle na kos. Vir hierdie doel kan kakapos tot enkele kilometers per nag langs alreeds getrapte paaie ry. Hulle voed op wortels, bessies, saad en sap van plante, stuifmeel van blomme, mos, sampioene en selfs klein reptiele.
Kakapo dektyd
Die gunsteling bederf van Kakapo is die sade van die Rimu-boom. Die hoogtepunt van die aktiewe voortplanting van hierdie voëls val op die jaar van 'n oorvloedige oes van die boom. Dit gebeur elke 2 tot 4 jaar. Die dektyd vir kakapo duur 3 - 4 maande. Gedurende hierdie tydperk is mans baie aktief. Om die vrou se aandag te trek, gee hulle 'n baie harde uitroep, soortgelyk aan die gekraai van 'n kraai. Om die geluid beter te versprei, grawe hulle klein bakvormige kuile tot 10 cm diep en gebruik dit as 'n resonator. Mans kom bymekaar en ding met mekaar mee. Heel dikwels is daar gevegte vir die wyfie, want onder die individue van hierdie spesie is die aantal mans baie hoër. Tydens die paringsritueel verloor hulle tot die helfte van hul gewig.
Die vroulike kakapo, wat die mannetjie se oproep hoor, moet dikwels tot enkele kilometers loop. Na 'n eenvoudige hofmakery vind die paringsproses plaas. Daarna vertrek die wyfie en die mannetjie bly treur in die hoop om 'n nuwe maat te lok.
Die wyfie lê 10 dae na paring eiers. Die kakapo-nes is onder boomtakke gerangskik, in stompe, gate, rotsskeure. Dit is gevoer met boomstof of vere. Die wyfie sorg vir die lê van eiers en die uitgebroeide nageslag en verlaat die nes snags om kos te soek.
Kakapo-nageslag
In die koppelaar is daar dikwels 2, minder gereeld tot 4 eiers. Die inkubasietydperk is 30 dae. Die uitgebroeide kuikens is doof en blind in 'n grys kanon. Hulle vlug binne 10 tot 12 weke. Na 'n paar weke van die kuikens se lewe verlaat die wyfie die nes en keer dit net terug om die nageslag vir 6 maande te voed. Nadat hulle die moeder se nes verlaat het, bly die kuikens daar tot die ouderdom van een jaar. Dikwels oorleef net een kuiken uit die koppelaar. Puberteit kom voor by mans by 5 jaar, by vroue by 9 jaar.
